علیرضا جاویدعربشاهی طی نامه‌ای خطاب به شهرداران گناباد، بجستان، کاخک،بیدخت و یونسی دغدغه‌ها و راهکارهای خود را در جهت تحقق توسعه خدمات فناورانه شهری مبتنی بر نوآوری تبیین نمود.
به نام خدا
شهرداران ارجمند شهرهای گناباد، بجستان، کاخک، بیدخت و یونسی
با اهدای سلام
روز ۱۴ تیرماه که با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، «روز شهرداری و دهیاری» در سالنامه رسمی کشور درج‌شده است بهانه‌ای است تا از زحمات و تلاش‌های خدمتگزاران به شهروندان تقدیر و سپاسگزاری شود.
بنده تمایل دارم در این مجال به‌جای ارسال پیام تبریک کلیشه‌ای که همه‌ساله از سوی مسئولین و نهادهای گوناگون برایتان ارسال می‌شود، نکاتی را درباره الگو توسعه خدمات شهری ارائه نمایم.
همان‌گونه که مستحضرید، شهرهای گناباد از سال ۱۳۱۶، بجستان ۱۳۱۷، کاخک ۱۳۲۸، بیدخت ۱۳۳۲ و یونسی از ۱۳۸۳ رسماً دارای شهرداری و سازمان ارائه دهنده خدمات شهری شده‌اند و در طول این سال‌ها از شهردار و معاونین و همکاران ستادی گرفته تا سرمایه‌های اجتماعی که در صف فعالیت می‌کنند، همگی منشأ خدمات بوده‌اند، ولی سؤال بنیادی، چگونگی ارتقا کیفیت خدمات شهری است. سؤالی که اکثر اوقات به دلیل کمبود بودجه و عدم وجود الگو درآمد پایدار بی‌پاسخ می‌ماند!
درآمد پایدار یا شهر فروشی!
مأموریت‌های گوناگون شهرداری برآمده از تکالیف ماده ۵۵ قانون شهرداری از یک‌سو و کاهش کمک‌های دولتی بر پایه طرح خودکفایی شهرداری‌ها از سوی دیگر، شهرداری‌ها را به‌ناچار به سمت کسب درآمدهای ناپایدار برده است.
از آن‌سو سال‌هاست که اساتید شهرسازی و صاحب‌نظران از توسعه پایدار شهری سخن می‌گویند، بدون اینکه طرح مشخص علمی و عملی برای تأمین درآمدهای پایدار ارائه نمایند!
لذا شهرداری‌ها برای تأمین بودجه خود به دنبال کسب درآمدهای ناپایدار مانند افزایش نرخ‌های عوارض مازاد تراکم و عوارض ناشی از اجرای جریمه کمیسیون ماده صد بوده که در صورت ادامه این‌گونه شهر فروشی‌ها و تخریب فضاهای شهری عملاً هویت شهر نابود خواهد شد. ضمن آنکه شهرداری‌های به‌راستی یک‌نهاد اجتماعی هستند ولی به دلیل عدم طراحی الگو تأمین درآمدهای پایدار، شهردار ناچار است از خدمات اجتماعی و فرهنگی شهری کاسته و کارهای فوریتی و ضروری مانند جمع‌آوری زباله، حفظ بهداشت پیرامونی و گسترش زیرساخت‌های شهری مانند خیابان‌ها، معابر همگانی، فضای سبز و ترابری را در اولویت کاری خود قرار دهد! هرچند که با افزایش هزینه‌ها از کیفیت خدمات ضروری یادشده نیز روزبه‌روز کاسته خواهد شد.
راهکار چیست؟
بنده با توجه به پیشینه مدیریت اجرایی در حوزه گسترش نوآوری و فناوری، برخلاف بسیاری از صاحب‌نظران حوزه مدیریت شهری راهکار اصلی را افزایش درآمدهای پایدار نمی‌دانم.
زیرا شیب افزایش هزینه‌های شهرداری با توجه به شرایط اقتصادی کشور همیشه بیشتر از کل درآمدهاست، چه رسد به درآمدهای پایدار!!! کما اینکه برفرض تحقق درآمدهای پایدار، بازهم در پایان سال با کسری بودجه برای تأمین کیفیت موردنظر جهت ارائه خدمات به شهروندان روبرو خواهیم بود.
لذا پیشنهاد بنده برای افزایش کیفیت خدمات شهرداری‌ها و ارتقای جایگاه و منزلت شهرداری طراحی الگو توسعه خدمات نوین و فناورانه شهری مبتنی راهکارهای خلاقانه برای کاهش هزینه‌ها است.
روش‌های بر پایه فناوری‌های نوین و استفاده از ظرفیت استارتاپها برای ارائه خدمات هوشمندانه شهری در قالب ایجاد مرکز نوآوری شهری در منطقه می‌تواند ضمن جذب سرمایه گزار خطرپذیر و استفاده از سرمایه‌های انسانی منطقه و جلوگیری از مهاجرت نخبگان به‌عنوان الگو اصلی توسعه، از طریق کاهش هزینه‌های شهری، کیفیت خدمات را ارتقا بخشیده و رضایتمندی همشهریان عزیز را نیز افزایش دهد.
در پایان ضمن تبریک روز شهرداری و دهیاری به تمام شهرداران و دهیاران شهرستان‌های گناباد و بجستان آمادگی کامل خود را در جهت تلاش برای ایجاد مرکز نوآوری شهری با محوریت شهرداری‌های گناباد، بجستان، کاخک، بیدخت، یونسی و انشا الله روشناوند برای بهره‌گیری از توان نخبگان، استارتاپها و واحدهای فناور در جهت کمک به ارتقای کیفیت خدمات شهری اعلام می‌نمایم.
با آرزوی روزهای بهتر
علیرضا جاوید عربشاهی
چهاردهم تیرماه ۱۳۹۹
